Sumathi Satakam

అడిగిన జీతం బియ్యని మిడిమేలపు దొరనుఁ గొల్చి మిడుకుట కంటెన్ వడిగల యెద్దులఁ గట్టుక మడిదున్నక బ్రతకవచ్చు మహిలో సుమతీ. aDigina jeetaMbiyyani  miDimElapu doranu golci miDukuTa kaMTen^ vaDigala yeddula@m gaTTuka maDi dun&nuka bratuka vaccu mahilO sumatee   Word-Word: అడిగినaDigina= on asking; జీతం బియ్యనిjeetambiyyani(jeetambu+iyyani)=(jeetam= scary/wage;+iyyani=did not give;) does not give wage; మిడిమేలపుmiDimaelapu=haughty/proud; దొరనుఁDoranu=to boss/master; గొల్చిgolchi=serve; మిడుకుటmiDukuTa= grieve; కంటెన్kanthen= (compared to that)than; వడిగలvaDigala=strong,speedy, spirited; యెద్దులఁYeddula=bulls; గట్టుకgaTTUka=by tying; మడిmaDi= a farm plot;దున్నకDunnuka=to till/plough; బ్రతకవచ్చుbrataka= live; vacchu=possible; మహిలోmahiloe=in this world; సుమతీSumathi=O sound minded one. Meaning: upon asking, who does not give wage; (such) insolent boss/master to serve and grieve, it's better strong bulls tie and a small farm plot to till/plough and living (better)...

అక్కరకు రాని చుట్టము, మ్రొక్కిన వరమీని వేల్పు, మొహరమున దా నెక్కిన బారని గుర్రము గ్రక్కున విడవంగవలయు గదరా సుమతీ! Akkaraku raani chuttamu mrokkina varameeni velpu, mohararamuna daa nekkina baarani gurramu grakkuna viduvanga valayu gadaraa sumathee ! Word-word Meaning : అక్కరకుakkaraku= to necessity; రానిrani= which does not come; చుట్టముchuttamu= relative, kin; మ్రొక్కినmrokkina= pray; వరమీనిvarameeni(varamu+iyyani)=(boon+not giving); వేల్పుvelpu= diety/God; మొహరమున moharamuna= in battlefield;దా నెక్కినdaanekkina(danni+ekkina)=(that+ride); బారనిpaarani=(paaru= run; paarani=not run); గుర్రముgurramu= horse గ్రక్కునgrakkuna= rapidly, quickly; విడవంగvidavanga=as soon as left;వలయుvalayu= in best interest; గదరాkadara = isn't it? సుమతీSumathi= a good  (sound) -minded one! Meaning: When necessary, who do not come, (such) relatives on praying, boon-not-giving diety; in battle field on riding, not-running horse; immediately should be left in the best interest, isn't it, ...